مجله معارف عقلی ، تابستان 1386، شماره 6، ص 167

______________________________

نسبیت و اطلاق در اخلاق از دیدگاه استاد شهید مطهری

ابوالقاسم زاده، مجید؛

چكیده

یكی از مسائل مهم فلسفه اخلاق، بررسی مطلق بودن یا نسبیّت احكام اخلاقی است. اندیشورانی كه خاستگاه احكام اخلاقی را اراده افراد یا قرارداد می‌دانند، به طبع اخلاق را نیز نسبی خواهند دانست؛ زیرا خواست افراد متغیر، و قراردادها تغییرپذیرند.

از آنجا كه استاد شهید مطهری گزاره‌های اخلاقی را انشایی می‌داند، این توهم به ذهن می‌آید كه از نظر وی احكام اخلاقی، نسبی هستند.

در این مقاله می‌كوشیم با توضیح مراد استاد از انشایی بودن گزاره‌های اخلاقی ، نظر او را در زمینه كلیت و اطلاق، و رد نسبیت اخلاقی ارائه دهیم. از این رو، ناگزیر به دیدگاه استاد شهید درباره موضوع و محمول گزاره‌های اخلاقی نیز نظری افكنده‌ایم.

كلیدواژه‌ها

حسن و قبح، باید و نباید، خبر و انشا، باید و هست، اطلاق و نسبیت، پلورالیزم اخلاقی.