مجله قبسات ، زمستان 1382 و بهار 1383 ،شماره 30و31، ص 101

______________________________________

مناط ارزش ادراكات از منظر شهید مطهری و علامه طباطبایی

شریف زاده، بهمن؛

چكیده

واقع‌نمایی ادراكات بشری كه از آن با نام ارزش معلومات یاد كرده‌اند، از غامض‌ترين موضوعاتي است كه در برهه‌هايي از تاريخ تفكر بشرى، موضوع مجادلات فیلسوفان و اندیشمندان بوده است. در این بارة آرای گوناگونی از اندیشمندان یونان، فیلسوفان مسلمان و متفكران عصر روشنگري غرب بر جاي مانده كه حاكي از نوع نگرش ايشان به آدمى، نفس او و حقیقت علمش است. اندیشمند معاصر، استاد شهید مرتضی مطهری در مواجهه با اندیشه های نو در این باب و با بهره‌برداری از میراث فلسفة مشاء، اشراق و به ویژه حكمت متعالیه، تقریری نو از این موضوع ارائه كرده است. او همانند استاد خويش علامه طباطبايى، علم حضوری را ریشة همة علوم حصولی بشر دانسته و بر این باور است كه آدمی پس از اتصالی حضوری با واقعیات به علم حصولی دست خواهد یافت. آن‌چه در این نوشتار خواهید خواند، تبیینی از نظر او در این ‌باره خواهد بود، در ضمن به تفاوت‌های ظاهری این ‌نظر با نظر علامة طباطبایی خواهیم پرداخت.

واژگان كليدى:

مطهرى، علامه طباطبايى، واقع‌نمایی ادراكات، علم حصولى، علم حضورى، مطابقت ذهن و خارج.