/90

مجله رشد آموزش معارف اسلامی » تابستان 1381 - شماره 49 ،صفحه:18

از دیگر حوادث مهم سالهای 1353 و 1354،؟؟؟ شخصیاش است كه تا سال 1357 ادامه یافت.این هم تسلط نسبتا قوی ایشان بر مباحث فلسفه غرب معرفتشناسی،تلاشهای استاد برای هماوردی؟؟؟ (به صفحه تصویرمراجعه شود) سبك(كمتر از دو سال)را كنار گذاشت و از اوایل سال 1353،محكومیتهای سنگین ده پانزده سال و ابد برای متهمانس كه عمل چندان مهمی مرتكب نشده بودند،بسیار متداول شد.پایینترین دوره محكومیت برای زندانیان سیاسی سه سال قرار داده شد؛یعنی متهمانی كه جرمی جز مطالعه كتاب یا اعلامیه مخالفان نداشتند.

 

وضعیت طوری بود كه مارتین انالز،رئیس«سازمان عفو بین الملل»در سال 1354 بهطور رسمی اعلام كرد كه در هیچ كشوری از جهان،وضع حقوق بشر اسفناكتر از ایران نیست.8

 

حال به فعالیتهای شهید مطهری برگردیم.ایشان از سال 1349 تا 1351،برنامههای تبلیغی«مسجد الجواد» را بر عهده گرفت و خود علاوه بر سخنرانیهای متفرقه، جلسات تفسیری را نیز در آنجا آغاز كرد9كه در سال 1351،این مسجد توسط ساواك تعطیل شد.در همین سالها،وی ظاهرا در مقابل تأكیدات شریعتی و«سازمان مجاهدین»بر جنبههای اجتماعی اسلام،سلسله سخنرانیهای را درباره سایر جنبههای اسلام ایراد كرد كه از جمله میتوان به سخنرانیهای«عبادت و دعا»،«توبه»، «بزرگی و بزرگواری روح»10و نیز«خرافه سیزده»،«موجبات شهادت امام كاظم(ع،«عدل الهی»(درباره امام زمان)، «مهدی موعود»و«مشكلات علی(ع)»11در حسینیه ارشاد در سال 1349،و به سلسله سخنرانیهای«معاد»،بحث از«شبهات امامت»در«انجمن اسلامی پزشكان»،«عنصر تبلیغ در نهضت حسینی»در مسجد«جاوید تهران»و«احیای شعائر اسلامی»درمسجد«النبی مشهد»در سال 1350 اشاره كرد.

 

اگر بخواهیم به موضوع بحث بیشتر بپردازیم،باید بگوییم كه ظاهرا موضوع احیای تفكر اسلامی و نقد سنت، موضوع فكری ایشان میشود،چنان كه این مطلب،هم در سخنرانیهای فوق(به خصوص خرافه سیزده)مشهود است، هم در سلسله سخنرانیهایی كه در همین سال به مناسبت سالگرد اقبال لاهوری،تحت عنوان«احیای تفكر اسلامی» در حسینیه ارشاد ایراد میكند،12هم در سخنرانی«الهامی از شیخ الطائفه»13،دركنگره«هزاره شیخ طوسی»در «دانشگاه مشهد»كه باز در اینجا به حریت فكری شیخ طوسی توجه میكند و از توجه وی به عقل و اجتهاد،برای زمانه ما الهام میگیرد.

 

قبلا در بحث از عوامل مؤثر بر موضعگیری متفكر،در باب نظریه مطهری در فلسفه تاریخ،در مورد اكثری یا اقلّی بودن غلبه حق سخن گفتیم.ظاهرا این موضع حدود سال 1349 كه سخنرانیهای«عدل الهی»را در حسینیه ارشاد مطرح میكرد،اول بار به ذهن ایشان خطور كرده است؛چرا كه در این سخنرانیها كه بار اول در سال 1350 منتشر شد، ایشان به بحث مفصلی تحت عنوان«عمل خیر از غیرمسلمان»میپردازد و در آنجا مطرح میسازد كه هر

 


صفحه:
کتابخانه دیجیتال بنیاد شهید مطهری