فصلنامه پژوهش های فلسفی - كلامى، شماره 24،ص 4
_______________________________
استدلال در اعتباریات
لاریجانی، صادق؛[1]
اعتباریات از مسائل مهم فلسفه جدید اسلامی و نیز علم اصول است. در فلسفه اسلامی سنتی «اعتباریات» به صورت مستقل مورد بحث قرار نگرفته است؛ تا این‌كه علامه طباطبایی در كتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» آن را مطرح می‌كند. در علم اصول هم، صرفاً مجموعه مباحثی پراكنده در این زمینه وجود داشته و تحت عنوان واحدی مطرح نشده است و آن مباحث هم عمق كافی ندارد. در سلسله بحث‌های «فلسفه علم اصول» بحث اعتباریات را به صورت برجسته مورد تحقیق قرار داده‌ام. یكی از مباحث قابل طرح در این زمینه جریان استدلال منطقی در اعتباریات و عدم آن است. علامه طباطبایی و شاگرد بزرگ او شهید مطهری، بر عدم جریان استدلال منطقی در اعتباریات استدلال می‌كنند. راقم این سطور گمان می‌كند كه این نظر درست نیست. مقاله حاضر این استدلال را بازگو می‌كند.
اعتباریات، استدلال منطقی، قیاس
چكیده
اعتباریات از مسائل مهم فلسفه جدید اسلامی و نیز علم اصول است. در فلسفه اسلامی سنتی «اعتباریات» به صورت مستقل مورد بحث قرار نگرفته است؛ تا این‌كه علامه طباطبایی در كتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» آن را مطرح می‌كند. در علم اصول هم، صرفاً مجموعه مباحثی پراكنده در این زمینه وجود داشته و تحت عنوان واحدی مطرح نشده است و آن مباحث هم عمق كافی ندارد. در سلسله بحث‌های «فلسفه علم اصول» بحث اعتباریات را به صورت برجسته مورد تحقیق قرار داده‌ام. یكی از مباحث قابل طرح در این زمینه جریان استدلال منطقی در اعتباریات و عدم آن است. علامه طباطبایی و شاگرد بزرگ او شهید مطهری، بر عدم جریان استدلال منطقی در اعتباریات استدلال می‌كنند. راقم این سطور گمان می‌كند كه این نظر درست نیست. مقاله حاضر این استدلال را بازگو می‌كند.
صلید واژه‌ها: اعتباریات، استدلال منطقی، قیاس