علل گرایش به مادّیگری، ص: 8

این اضافات (حدود 3 صفحه)، توضیحاتی است پیرامون نظریه هگل درباره «علّت نخستین» و باقی که در حدود 27 صفحه از این کتاب را در بر می‏گیرد، مطالب دیگری است در زمینه نارسایی مفاهیم فلسفی غرب. مخصوصا برای اوّلین بار نقدهای معروف دیوید هیوم فیلسوف مشهور انگلیسی قرن هفدهم را درباره برهان نظم- که از نظر غربزدگان سه قرن است که این برهان را از اعتبار انداخته است- با

محکها و معیارهای اسلامی در بوته نقد قرار دادم.

آنچه در این کتاب درباره علل گرایش به مادّیگری آمده، در حقیقت، نقد و بررسی گوشه‏ای از تاریخ عقاید و اندیشه‏های بشری است. تجزیه و تحلیل وقایع تاریخی، از این جهت که با عوامل پیچیده‏ای سر و کار دارد، بسی دشوار است بویژه اگر به تحوّلات عقاید و اندیشه‏ها مربوط باشد. این بنده مدّعی نیست که بحث جامع و مانعی در این موضوع انجام داده است، امّا امیدوار است راهی به مطلوب باز کرده باشد و دیگران با دقّت و فرصت و امکانات بیشتر به بررسی این مسأله بپردازند، که با توجّه به جریاناتی که در کشور ما می‏گذرد، فوق العاده ضروری و حیاتی است.

ماتریالیسم در عصر ما- خصوصاً در کشور ما- جامه منطق را از خود دور کرده و به سلاح «تبلیغ» مجهّز شده است؛ از این رو ابایی ندارد که علل گرایشها و اعراضها از مادّیگری را به گونه‏ای دیگر که با هدفهای از پیش تعیین شده سیاسی و اجتماعی منطبق باشد، توجیه و تفسیر نماید.

موضوع اصلی بحث این کتاب، یعنی اثبات یا انکار خدا، قطعا حسّاس‏ترین و شورانگیزترین موضوعی است که از فجر تاریخ تاکنون اندیشه‏ها را به خود مشغول داشته و می‏دارد.

موضع انسان در این مسأله، در تمام ابعاد اندیشه‏اش و در جهان‏بینی او و ارزیابیهایش از مسائل و در جهت گیریهای اخلاقی و اجتماعی‏اش تأثیر و نقش تعیین کننده دارد. گمان نمی‏رود هیچ