آیندۀ انقلاب اسلامی ایران، ص: 201

وظایف حوزه‏های علمیه* «1»

بسم اللَّه الرحمن الرحیم‏

حوزه‏های علمیه و محیطهای روحانی ما مسئول پاسداری ایمان جامعه اسلامی و دفاع از اصول و فروع دین مقدس اسلام از دیدگاه مذهب شیعه و تعلیم و تبلیغ آنها و عهده‏دار پاسخگویی به نیازهای مذهبی مردم مسلمان‏اند.

دشواری و سنگینی این مسئولیتها در همه زمانها یکسان نیست؛ بستگی دارد به درجه تمدن و سطح فرهنگ جامعه و میزان آگاهی مردم به مسائل مختلف از یک طرف، و درجه فعالیت نیروهای مخالف از طرف دیگر.

همان طور که در حدیث شریف‏ کافی‏ آمده است: الْعالِمُ بِزَمانِهِ لا یهْجُمُ عَلَیهِ اللَّوابِسُ‏. آشنایی با اوضاع و جریانات زمان و شناخت عوامل دست اندرکار اجتماع، امکان پیش‏بینی می‏دهد و با پیش‏بینی‏ها می‏توان به مقابله با حوادث ناگوار شتافت، همچنان‏که امکان بهره‏برداری از فرصتهای مساعدی که تحولات زمان پیش می‏آورد به وجود می‏آورد. بدیهی است که مفهوم مخالف جمله گران‏قیمت فوق این است: الْجاهِلُ بِزَمانِهِ یهْجُمُ عَلَیهِ اللَّوابِسُ. آن که نمی‏داند در جهانی که زندگانی می‏کند چه می‏گذرد، چه

______________________________
(1)* این مقاله در اصل به عنوان برنامه برای یکی از مدارس در حال تأسیس علوم دینی حوزه علمیه قم، توسط شهید آیت‏اللَّه مطهری نگارش یافته است. مناسب دیده شد که بعد از گفتار «روحانیت و انقلاب اسلامی» درج گردد.