فصل نامه قبسات، زمستان 1382 و بهار 1383،ص 223

____________________

انديشة اقتصادي استاد شهيد مرتضي مطهري(ره)

سعید فراهانی فرد (دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس)

چکیده

جامعیت فکری شهید مطهری سبب شده است تا به بسیاری از مشکلات فکری زمان خود پرداخته، برای آنها راه حل هایی بیابد. به رغم اینکه تخصص اصلی شهید بزرگوار اقتصاد نبوده و از طرفی، اقتصاد اسلامی نیز در زمان وی چندان مطرح نبوده است، افزون بر کتاب هایی که به طور مستقل در این باره نگاشته، در سایر آثار خود نیز به مناسبت، مطالب ارزشمندی را درباره مسائل اقتصادی اسلام مطرح کرده است. ما در این مقاله کوشیده ایم، با استفاده از نوشته های استاد، چارچوب نظام اقتصادی اسلام را از دیدگاه آن بزرگوار معرفی کنیم. بدیهی است که داوری درباره دیدگاه های اقتصادی استاد مستلزم توجه به دو مطلب است:

1.    همان طور که اشاره شد، این نوشته ها در فضا و وضعیت خاص نگاشته شده است.

2.    ب. برخی از آثار استاد که در متن از آنها استفاده شده، یادداشت هایی بوده که هنوز از دید وی نهایی نشده بوده است. در این مقاله، ضمن اشاره به اختلاف نظرهایی درباره نظام اقتصادی اسلام و علم اقتصاد اسلامی و بیان دیدگاه استاد در این باره با استفاده از آثار شهید مطهری، مبانی و اهداف نظام اقتصادی اسلام را استخراج، و در پایان، اندازه دولت و بخش خصوصی و اختیارات دولت را در این نظام مطالعه می کنیم.

واژگان کلیدی: مطهری، نظام اقتصادی اسلام، اندیشه اقتصادی، مالکیت، رشد اقتصادی.