حکمت‌ها و اندرزها، جلد 1، ص: 10

دارد که تمام شدنی نیست‏ «1» این مَثَل درباره کسانی است که درخت خداشناسی در زمین روحشان روییده باشد. شاخه‏های این درخت عبارت است از اعتقاد به نبوّت و ولایت و وجود ادیان و راهنمایان الهی و همچنین اعتقاد به حقانیت جهان و اینکه جهان به حق و عدالت برپاست، اجر نیکوکاران ضایع نمی‏گردد و کیفر بدکاران به آنها خواهد رسید، و امثال این امور. میوه‏های این درخت، شرافت و کرامت است، عفت و تقواست، احسان و گذشت و خدمت و فداکاری است، رضایت و آرامش قلب و اطمینان و سعادت است. آنگاه مثَل دیگر ذکر می‏کند و می‏فرماید:

اما مثَل سخن ناپاک و بی‏حقیقت مثَل درختی است که ریشه‏ای نداشته باشد، قرار و ثبات و آرامشی نداشته باشد، اندک بادی آن را از ریشه می‏کند «2»

راستی همین‏طور است. احیاناً دیده می‏شود که افرادی را به نام حمایت از نژاد و قومیت و یا حمایت از یک مسلک و عقیده اجتماعی تحت تأثیر پاره‏ای از تلقینات و القائات قرار می‏دهند و موقتاً آن بدبختها و بیچاره‏ها احساسات کاذبی پیدا می‏کنند و ممکن است گاهی جان خود را نیز در این راهها از کف بدهند، اما همین افراد همینکه اندک فرصتی پیدا می‏کنند و با خود می‏اندیشند نمی‏توانند منطقی برای عمل خود بیابند؛ با اندک تأمل و با یک تذکر کوچک از ناحیه شخص دیگر مانند

______________________________
(1). ابراهیم/ 24 و 25 [ترجمه آیات، ترجمه لفظ به لفظ نیست.]

(2). ابراهیم/ 26