• کلیات علوم اسلامی
/90

کلیات علوم اسلامی، ص 324

تألیف شهید ثانی است که همواره از کتب درسی طلاب بوده و هست. کتابهای دیگر شهید اول عبارت است از: دروس، ذکری، بیان، الفیه، قواعد. همه کتب او از نفایس آثار فقهی است. کتب شهید اول نیز مانند کتب محقق و علامه حلّی در عصرهای بعد از طرف فقها شرحها و حاشیههای زیاد خورده است.

در میان فقهای شیعه کتابهای سه شخصیت فوق الذکر یعنی محقق حلّی، علامه حلّی، شهید اول که در قرن هفتم و هشتم میزیستهاند به صورت متون فقهی درآمده و دیگران بر آنها شرح و حاشیه نوشتهاند و کسی دیگر نمیبینیم که چنین عنایتی به آثار او شده باشد. فقط در یک قرن گذشته دو کتاب از کتابهای شیخ مرتضی انصاری که در حدود صد و سیزده سال از وفاتش میگذرد چنین وضعی به خود گرفته است.

خاندان شهید اول خاندان علم و فضل و فقه بودهاند و نسلهای متوالی این شرافت را برای خود نگهداری کردهاند. شهید سه پسر دارد که هر سه از علما و فقها بودهاند همچنانکه همسرش امّ علی و دخترش امّ الحسن نیز فقیهه بودهاند و شهید زنان را در پارهای از مسائل فقهی به این دو بانوی فاضله ارجاع میکرده است. در کتاب ریحانة الادب مینویسد:

بعضی از بزرگان فاطمه دختر شهید را «شیخه» و «سَتّ المشایخ» یعنی سیدة المشایخ لقب دادهاند.

18. فاضل مقداد. اهل سیور است که از قراء حلّه است. از شاگردان مبرّز شهید

اول است. کتاب معروف او در فقه که چاپ شده و در دست است و از او نقل میشود کتاب کنزالعرفان است. این کتاب آیات الاحکام است، یعنی در این کتاب آن سلسله از آیات کریمه قرآن که از آنها مسائل فقهیه استنباط میشود و در فقه مطرح میگردد تفسیر شده و به سبک فقهی به آنها استدلال شده است. در شیعه و سنی کتابهای زیادی در آیات الاحکام نوشته شده است و کنزالعرفان فاضل مقداد بهترین و یا از بهترین آنهاست. فاضل مقداد در سال 826 وفات کرده است. علیهذا او از علمای قرن نهم هجری محسوب میشود.

19. جمال السالکین ابوالعباس احمد بن فهد حلّی اسدی. در سال 757 متولد شده و در سال 841 وفات یافته است. در طبقه شاگردان شهید اول و فخرالمحققین است. مشایخ


صفحه:
کتابخانه دیجیتال بنیاد شهید مطهری