سیری در سیرۀ نبوی، ص39

حقیقی. اگر ما می‌گوییم از هجرت پیغمبر ما 1395 سال قمری و 1354 سال شمسی گذشته است به اصطلاح مو لای درزش نمی‌رود، اما اینکه از میلاد مسیح 1975 سال گذشته باشد یک حرف قراردادی است و تاریخ آن را هیچ تأیید نمی‌کند. احتمال هست دویست سیصد سال قبل از این تاریخ بوده و احتمال می‌رود دویست سیصد سال بعد از این‌ تاریخ بوده است. و عده‌ای از مسیحیهای جغرافیایی- نه مسیحی‌ای که ایمانی هم به مسیح داشته باشد- اساساً می‌گویند: آیا مسیحی در دنیا وجود داشته یا مسیح یک شخصیت افسانه‌ای است و او را ساخته‌اند؟ اصلًا در وجود مسیح شک می‌کنند. البته این حرف از نظر ما چرند است. قرآن [وجود مسیح را] تأیید کرده و ما از آن جهت که به قرآن ایمان داریم، در این مطلب شک نداریم. [همچنین اینکه‌] حواریین عیسی چه کسانی بودند؟ انجیل در چه تاریخی و چند صدسال بعد از عیسای مسیح به صورت کتاب درآمد؟ چند انجیل بود؟ اینها همه مخدوش است. ولی برای ما مسلمین، این منبع، چه منبع گفتار و چه منبع رفتار پیغمبر اکرم به صورت دو منبع بسیار مسلّم و تا شعاع بسیار زیادی قطعی- نه فقط ظنّی قابل اعتماد- وجود دارد.

این مطلبی بود که در مقدمه این بحث خواستم عرض کنم.

حال، آنچه ما موظفیم از وجود پیغمبر اکرم استفاده کنیم، هم در گفتار است و هم در رفتار، هم در قول است و هم در فعل؛ یعنی سخنان پیغمبر برای ما راهنما و سند است و باید از آن بهره بگیریم، و همچنین فعل و رفتار پیغمبر. در اینجا باید توضیحی برای این مطلب عرض کنم. اول این بحث را راجع به سخن و گفتار بکنم تا بعد در رفتار هم بتوانم توضیح بدهم.