• لیست فهرست خالی می باشد
/90

اندیشه، سال سوم ،شماره نهم، ص 139

مطهری و الهیات فلسفی معاصر

 

کلمه «الهیات»(1)(theology) از واژه یونانیtheologia ، و به معنای بحث و گفت و گو درباره خداست و لذا علم الهیات، علمی است که در آن از خدا بحث میشود. این علم از جهت مبداء تاسیس آن یونان و عالم مسیحیت میباشد و به معنای خاصش ،محدود به مسیحیت شده، ولی به معنای عام و از جهت موضوعش شامل ادیان دیگر نیز میشود. قدمای ماtheology رابه علم الهی، علم ربوبی، معرفت ربوبی و الهیات ترجمه کرده و گاه هم خود کلمه یونانی را معرب کرده و به صورت .اثولوجیا. به کار بردهاند. اما اخیراً آن را به .علم کلام. ترجمه کردهاند که ترجمه ناقصی است، زیراtheology اعم از کلام است و اقسام مختلف نظری و عملی در معارف دینی میشود. به نظر میرسد با توجه به ریشه لفظ، ترجمه آن به الهیات (بالمعنی الاخص) یا الهیات خاصه که مختار برخی از مترجمان ما است، مناسبتر است، چرا که موضوع الهیات خاصه واجب الوجود و صفات اوست. و یا میتوان از واژههای علم الهی و علم ربوبیت که اولین فیلسوفان مسلمان مثل ابن سینا به کار بردهاند، استفاده کرد. ولی در هر حال باید توجه داشت که هیچ کدام از این واژهها افاده کامل معنای لفظ تئوری را در عرف معارف مسیحی نمیکند.

به لحاظ تاریخی، این واژه برای نخستین بار در آثار افلاطون و در رساله جمهوری به کار برده شد. افلاطون این لفظ را در توصیف شاعرانی میآورد که درباره خدایان سخن میگفتند.(2) ارسطو هم این واژه را به معنایی قریب به معنای افلاطونیش به کار برد. به عنوان نمونه، وی در کتاب مابعد الطبیعه از شاعرانی مانند هومر، هیسود و فرکیدس، تحت


صفحه:
کتابخانه دیجیتال بنیاد شهید مطهری