آشنایی با قرآن، ج 10، ص: 12

سوره مبارکه مزّمّل است که گفته شده است دومین یا سومین سوره نازل بر رسول اکرم است. اگر آیات اول سوره اِقْرَأْ را ـ نه تمامش را ـ یک سوره به حساب بیاوریم و سوره یا اَیها المدَّثِّر را که بعد از این سوره است و مسلّم بعد ]از سوره اِقْرَأْ[ نازل شده است در نظر بگیریم سوره یا اَیهَا المُزَّمِّل سومین سوره نازله خواهد بود. ظاهرآ نظر کسانی که گفته‌اند این سوره سومین سوره است به همین است. به هر حال خواه دومین سوره و یا سومین سوره، جزو اولین سوره‌هایی است که بر رسول اکرم نازل شده است. جمله اول این سوره مثل جمله اول سوره یا اَیهَا المدَّثِّر است، هم از نظر ظاهر لفظ و وزن و آهنگ، و هم از نظر معنا. مزَّمِّل که در اصل مُتَزَمِّل است[1]  یعنی کسی که خود را    به جامه‌ای پیچیده است یا بگوییم جامه‌ای را به خود پیچیده است.

شأن نزول سوره

یا اَیهَا الْمُزَّمِّل یعنی ای آن که خود را در جامه پیچیده‌ای. آیه در حالی نازل می‌شود که رسول اکرم جامه‌ای را به خود پیچیده و آماده خوابیدن است، یعنی این آیه وضع ظاهری رسول اکرم را در حین نزول وحی بیان می‌کند و ظاهرآ ـ همین طوری که گفته‌اند ـ یک اشاره به حالت روحی حضرت رسول هم هست، آن حالت روحی که علت شده بود برای اینکه ایشان به بستر پناه ببرند و برای استراحت بروند. اوایلی بود که وحی بر ایشان نازل شده بود و ایشان دعوت خودشان را ظاهر کردند و با مخالفتهای خیلی