آشنایی با قرآن، ج 10، ص: 13
شدید و تهمتها و نسبتهای ناروا مواجه شدند، یکی گفت: تو دیوانه شده‌ای، کسی گفت: تو جادوگر شده‌ای، و دیگری گفت: تو شاعر هستی. اینها حضرت را خیلی ناراحت کرد. انسان در حالی که ناراحت و خسته می‌شود، گاهی این خستگی روح در جسم او هم اثر می‌گذارد. خستگی روح و خستگی جسم ملازم با یکدیگر هستند. در حال خستگی جسم، روح انسان هم آمادگی برای کار خود ندارد، همچنان که در حال خستگی روح، جسم آمادگی برای کار خودش را ندارد.این است که یک استراحت، ولو استراحت جسمی باشد، هم برای روح مفید است و هم برای جسم.
شنیدن این سخنان ناراحت‌کننده روح حضرت را ناراحت کرد، آمدند برای اینکه استراحت کنند. در حالی که آن جامه[1] را به خود پیچیده و برای استراحت آماده شده بودند ]این آیه نازل شد :[ ای کسی که خود را در جامه پیچیده و آماده استراحت است؛ قُمِ اللَّیلَ اِلّا قَلیلا دستور روحی به پیغمبر اکرم می‌دهد برای آمادگی بیشتر جهت تحمل سنگینی رسالت. آن دستور، دستور شب‌خیزی است که البته دستوری تنها به شخص ایشان نیست (در آیات بعد می‌خوانیم) بلکه همچنین به اصحاب پیغمبر و
[1] . اين «جامه» كه عرض می‌كنم علی‌الظاهر اين‌گونه است: می‌دانيم هوای عربستان به طور كلی در زمستان وتابستان، بالاخص تابستان، گرم است. در آنجا شايد هيچ وقت برای اهل همان جا هم اتفاق نيفتد كه در موقعاستراحت از چيزی شبيه لحاف كه ما استفاده می‌كنيم استفاده كنند. معمولا يك پارچه‌ای به تعبير آنجا «مَرط»ـمثل شمد كه ما می‌اندازيم ـ روی خودشان می‌انداختند، و شايد در زمستانها پارچه‌ای كمی ضخيمتر؛ و الّاآنجا معمول نبوده كه در وقت خوابيدن از دوختهايی نظير لحاف كه در درونش پشم يا پنبه است استفاده كنند.اينها برای نقاط سردسير است. اين است كه شخصی كه می‌خواسته استراحت كند، اگر لباس معمولی خودش راكه لباس بازارش بوده بيرون می‌آورده، بعد پارچه شمد مانندی را به خود می‌پيچيده و برای استراحت آمادهمی‌شده است.