ده گفتار، ص 21

نمی‏کند که در مثل‏ اتَّقُوا اللَّهَ‏ معنای مجازی قصد شده، و چنانکه گفتیم دلیلی نیست که تأیید کند در مثل آن جمله‏ها مجازی به کار رفته است.

چیزی که نسبتاً عجیب به نظر می‏رسد ترجمه فارسی این کلمه به «پرهیزکاری» است. دیده نشده تاکنون احدی از اهل لغت مدعی شده باشد که این کلمه به این معنا هم استعمال شده. چنانکه دیدیم راغب از استعمال این کلمه به معنای خوف اسم برد ولی از استعمال این کلمه به معنای پرهیز نام نبرد. معلوم نیست از کجا و چه وقت و به چه جهت در ترجمه‏های فارسی، این کلمه به معنای پرهیزکاری ترجمه شده است؟! گمان می‏کنم که تنها فارسی زبانان هستند که از این کلمه مفهوم پرهیز و اجتناب درک می‏کنند. هیچ عربی زبانی در قدیم یا جدید این مفهوم را از این کلمه درک نمی‏کند. شک نیست که در عمل، لازمه تقوا و صیانت نفس نسبت به چیزی ترک و اجتناب از آن چیز است اما نه این است که معنای تقوا همان ترک و پرهیز و اجتناب باشد.

ترس از خدا

ضمناً به مناسبت اینکه از خوف خدا ذکری به میان آمد، این نکته را یادآوری کنم:

ممکن است این سؤال برای بعضی مطرح شود که ترس از خدا یعنی چه؟ مگر خداوند یک چیز موحش و ترس آوری است؟ خداوند کمال مطلق و شایسته ترین موضوعی است که انسان به او محبت بورزد و او را دوست داشته باشد. پس چرا انسان از خدا بترسد؟.

در جواب این سؤال می‏گوییم مطلب همین‏طور است. ذات خداوند موجب ترس و وحشت نیست، اما اینکه می‏گویند از خدا باید ترسید یعنی از قانون عدل الهی باید ترسید. در دعا وارد است: